Юдахин Кыргызско⇒Русский словарь






далапаран  ар.  то же, что көк таш (см. ташт I 1).
далбаа  далбаа I, далба  1. приманка (для ловчей птицы), вабило;  карчыга үндөп далбаага фольк. призывая ястреба
далбаала  то же, что далбаа- II;  далбаалап турган жаман үй плохонькая дырявая юрта.
далбаар  устать, выбиться из сил;  атың далбаарып калыптыр твоя лошадь выбилась из сил.
далбагай  то же, что далбак.
далбай  то же, что далбакта-;  астыңкы эрди албайып, үстүңкү эрди далбайып фольк. верхняя губа его оттопырилась, нижн
далбак  большой и неуклюжий;  ак кажырдай далбак неуклюж, как сип белоголовый.
далбакта  неуклюже и грузно двигаться;  далбактап жүгүрүп келди он подбежал грузно и неуклюже;  этеги кулаалынын к
далбактат  понуд. от далбакта-;  канаттарын далбактата сермегилейт он неуклюже взмахивает крыльями.
далбала  то же, что далбаа- II.
далбалакта  то же, что далбакта-.
далбас  далбас, далбаса  ир.  напрасная забота, тщетные старания, отчаянные усилия;  далбас ур- напрягать с
далбасала  (или жан далбасала-)  попусту хлопотать, обольщая себя несбыточными мечтами; напрягать силы, делать отчаянные
далбаста  то же, что далбасала-;  жыгылып-тыгылып жан далбастап жүрүп, чоң кара жолго кездешти идя, падая, увязая, напр
далбаңда  то же, что далбакта-.
далбыра  1. изнемогать;  түрмөдө жүрдүң алдырап, тууганга жетпей, далбырап стих. в тюрьме ты обессилел, не мог добрать
далбыртта  болтаться (напр. о полах, рукавах).
далбырттат  понуд. от далбыртта-;  алардын этек-жеңин далбырттатып, шамал аларды сууга карай зордуктап сүрүп жаткандай бо
далда  далда I, далдаа  прикрытие, укрытие, защита, убежище;  таштын далдасына олтуруп сидя под прикрытием камн
далдаа  см. далда I.
далдаалан  (см. далда I)  прятаться, укрываться за кем-чем-л.;  казак, кыргыз, башка элден талапкер киши чыкпады, д
далдай  1. (о ком-чём-л. огромном и неуклюжем) разлечься, распластаться;  жаткан экен далдайып фольк. он (верзила) ле
далдайт  понуд. от далдай-;  куш канатын далдайтып жатыр птица лежит, распластав крылья;  кандагайын калдайтып, к
далдак  ~: далдак-дулдак неуклюже, грузно.
далдакта  (о верзиле) делать неуклюжие движения.
далдал  далдал I  ар. ист.  посредник, маклер (гл. обр. при купле-продаже скота);  калыстык сөздү как жарга
далдала  прикрывать, укрывать; защищать.
далдалан  возвр. от далдала-  укрываться, прятаться под прикрытием чего-л.;  силер далдаланып жаткыла, тамашага ба
далдаланыш  взаимн. от далдалан-.
далдалат  понуд. от далдала-.
далдалчы  то же, что далдал I.
далдаң  (о полном и высоком человеке) грузный и неуклюжий;  далдаң эт- или алдаң-далдаң эт- двигаться грузно и неуклю
далдаңда  (о полном и высоком человеке) двигаться грузно и неуклюже.
далдаңкүү  то же, что дардакей.
далдый  то же, что далдай-;  далдыйган кагаз большой лист бумаги.
далдыра  1. ослабевать, изнемогать;  калкыңдын баары каңгырап, кайраты кетти далдырап фольк. весь народ твой пришёл в
далдырат  понуд. от далдыра-.
дале  то же, что дегеле, деле II;  далеби? всё ещё?, и до сих пор ещё?
далек  ~: алек-далек см. алек II.
далийча  далийча, далича  ир. южн.  носовой платок.
далил  ар.  доказательство, довод, аргумент;  далил келтир- или далил көрсөт- привести доказательства, аргумент
далилде  доказывать, приводить доводы, доказательства, аргументировать.
далилдел  страд. от далилде-  быть подтверждённым, доказанным; подтверждаться, доказываться.
далилделгендик  доказанность, подтверждённость.
далилден  возвр. от далилде-;  практика жүзүндө далилденген доказано на практике.
далилдет  понуд. от далилде-.
далилдүү  доказательный, подтверждённый доказательством, аргументированный;  далилдүү мисал убедительный пример.
далилдөө  и. д. от далилде-  доказывание, аргументирование; доказательство, аргументация.
далилсиз  без доказательства, бездоказательный, не подтверждённый доказательством.
далилсиздик  бездоказательность.
далим  ир. чатк.  то же, что кайрак II;  далим буудай неполивная, богарная пшеница.
далими  хитрый, пронырливый; проныра.
далис  ир.  передняя, прихожая.
далича  см. далийча.
далиңке  р.  тарелочка, блюдце.
далк  далк I, далкы  южн.  1. то же, что дат I;  далк какты заржавело;  бычак далк кагып калыптыр но
далкы  далкы I  ар. редко  горький; горечь; горький, привкус.  далкы II  см. далк I.
далкылда  быть неуклюжим, неповоротливым.
далорло  1. загорбок;  далортом курушуп турат у меня сводит между лопатками;  2. анат. лопатка;  эки далорто
далп  ~: далп эт- (о громадном и неуклюжем) плюхнуться;  уйга далп этип секирип минип алды он подпрыгнул и грузно с