Юдахин Русско⇒Кыргызский словарь
цевка
ж.
1. текст. жип түрүлүүчү чыгырык;
2. (кость) жилик сөөк;
3. (на колесе) күпчөк.
цевье
ср.
1. воен. мылтык кундагыкын баш жагы;
2. тех. (стержень) өзөк, сап.
цедилка
ж. разг.
чыпка.
цедить
несов. что
1. (фильтровать) чыпкалоо, сүзүү;
2. (медленно лить) куюу (тешиктен, чоргодон сыртка куюу);
цедра
ж.
цедра (лимондун же апельсиндин күкүмдөгөн кабыгы).
цежу
~, цежу, цедишь
и т.д. наст. вр. от цедить.
цезий
м. хим.
цезий (күмүш түстөгү жумшак металл).
цезура
ж. лит., муз.
цезура (ырдын ичинде ритмдик тынуу).
цейнот
м. шахм.
цейтнот (жүрүштү ойлоого убакыттың жетпей калышы).
цейхгауз
м. воен.
цейхгауз (аскердин кийими сакталуучу үй).
целебность
ж.
дарылык, дарылык касиети, бар;
целебность некоторых трав кээ бир чөптүн дарылыгы.
целебный
~, ая, -ое
дары; дарылыгы бар, дарылык касиети бар;
целебные травы дары чөптөр;
целебный источн
целевой
~, ая, -ое
максаттуу, максат коюлган;
целевой аванс максаттуу аванс;
целевая установка доклада
целенаправленность
ж.
максатка багытталгандык;
идейная целенаправленность произведений чыгармалардын идеялык максатка баг
целесообразность
ж.
максатка ылайыктуулук, пайдалуулук, жөнү бардык, жөндүүлүк;
целесообразность действий аракеттердин
целесообразный
~, ая, -ое
пайдалуу, ылайыктуу, жөндүү, жөнү бар, максатка ылайыктуу.
целеустремлённость
ж.
максаттуулук, максатка умтулгандык, максатка багытталгандык.
целеустремлённый
~, ая, -ое
максаттуу, максатка умтулган, максатка багытталган;
целеустремлённый труд максаттуу эмгек,
целик
м. воен.
целик (эски замбиректин, пулемёттун жылдырма кароолу).
целиком
нареч.
1. (в целом виде) бүт бойдон, чогуу бойдон;
2. перен. (без ограничений, полностью) толук, толуг
целина
ж.
1. (непаханая земля) дың, дың жер;
поднятая целина көтөрүлгөн (айдалган) дың;
2. кол тийбеген
целинный
~, ая, -ое
целина-га т.;
целинные земли дың жерлер.
целительность
ж.
см. целебность.
целительный
~, ая, -ое
см. целебный.
целить
несов.
1. (напр. из ружья) мээлөө, шыкаалоо (мылтыкты);
2. перен. разг. көздөө, максат тутуу.
целиться
несов.
1. (при стрельбе) мээлөө, шыкаалоо;
2. перен. разг. көздөө, максат тутуу.
целковый
м. разг. уст.
сөлкөбай (бир сомдук акча).
целлофан
м.
целлофан (аш-тамак оролуучу суу өткөрбөс целлюлоза жаргагы).
целлулоид
м.
целлулоид (целлюлозадан чыгарылуучу зат; бул - киноматографиялык лента, фотографиялык пластинка ж.б. даяр
целлулоидный
~, ая, -ое
целлулоид-ге т.
целлюлоза
ж.
1. целлюлоза; см. клетчатка;
2. целлюлоза (жыгачтан жана кээ бир өсүмдүктөрдүн сабагынан химиялык ж
целлюлозно
~, ая, -ое
целлюлозно-бумажный комбинат целлюлоза-кагаз комбинаты.
целлюлозный
~, ая, -ое
целлюлоза-га т.;
целлюлозная фабрика целлюлоза фабрикасы.
целование
ср. уст.
(присяга) ант, касам, ант берүү.
целовать
несов. кого-что
өбүү.
целоваться
несов.
өбүшүү.
целое
ср.
см. целый 5, 6.
целомудренность
ж.
пакизалык, тазалык (жүрүм-турум жагынан).
целомудренный
~, ая, -ое
пакиза, таза (жүрүм-турум жагынан).
целомудрие
ср.
см. целомудренность.
целостность
ж.
бирдиктүүлүк, бүтүндүк, жыйнактык.
целостный
~, ая, -ое
бирдиктүү, бүтүн, жыйнак;
целостное мировоззрение дүйнөгө бирдиктүү көз караш (эки анжы бо
целость
ж.
амандык, бүтүндүк;
твои вещи в целости и сохранности сенин буюмдарын бүт бойдон аман.
целый
~, ая, -ое
1. бүт, бүтүн;
целый стакан воды бүт бир стакан суу;
целые числа мат. бүтүн сандар;
цель
ж.
1. (мишень) бута (атуу үчүн коюлган бута);
попасть в цель
1) бутага так тийүү;
2) перен
цельнометаллический
~, ая, -ое
тех.
бүтүндөй металлдан жасалган;
цельнометаллический пассажирский вагон бүтүндөй ме
цельносварный
~, ая, -ое
бүтүн ширетилген, туташ ширетилген.
цельность
ж.
бүтүндүк, бирдиктүүлүк, биримдүүлүк.
цельный
~, ая, -ое
1. (единый) бүтүн (курак эмес);
2. перен. (о человеке и т.п.) бирдиктүү, биримдүү, оопай э
цемент
м.
цемент (завод жолу менен иштелип чыккан ун сыяктуу нерсе; аны сууга аралаштырганда камырдай жуурулат да,
цементация
ж.
цементация, цементациялоо, цементтөө (1. цемент менен карматуу же төшөө; 2. тех. жумшак болоттон же темир
цементирование
ср.
см. цементация.
цементировать
сов. и несов. что, тех.
цементациялоо, цементтөө (цемент менен бекитүү).
цементироваться
1. сов. и несов. цементтелүү;
2. несов. страд. к цементировать.
цементный
~, ая, -ое
цемент-ке т.;
цементная промышленность цемент өнөр жайы.
цена
ж.
1. (стоимость) баа;
2. (плата, вознаграждение) акы;
цена за вход кирүү акысы;
3. перен.
ценз
м.
ценз (1. кандайдыр бир саясий укукту, көбүнчө шайлоо укугун чектөө шарты; мис. мүлктүк абал, маалыматтык
цензовый
ая, -ое
ценз-ге т.; ценздүү.
цензор
м.
цензор (басылып чыгуучу чыгармалардын цензура ишин кароочу кызматчы).
цензорский
~, ая, -ое
цензор-го т.
