Юдахин Кыргызско⇒Русский словарь
үндүстүрүлөштүр
разг.
индустриализировать.
үндүү
1. звучный;
үндүү комуз звучный комуз;
2. лингв. гласный (звук);
арткы үндүү или жоон үндүү глас
үндө
үндө- I
1. призывать (гл. обр. ловчую птицу);
2. (или үн де-) издавать звук, молвить;
күкүк үндө
үндөк
призыв (ловчей птицы);
үндөккө келе элек куш птица (ловчая), которая ещё не усвоила призыва и не идёт на нег
үндөн
уподобляться в отношении голоса, голосом быть похожим на кого-что-л.;
булбулдун үнү үндөнөт голос её похож н
үндөнт
понуд. от үндөн-.
үндөш
үндөш I
созвучный.
үндөш- II
взаимн. от үндө- I
перекликаться;
мындай көз караш идеа
үндөштүк
1. созвучие;
2. лингв. уст. гармония звуков; сингармонизм;
үндөштүк закону или үндөштүк заңы закон син
үндөө
үндөө I
чернушка (трава).
уңдөө II
и. д. от үндө- I
призыв, воззвание, обращение;
үн
үнсүз
1. безголосый, без голоса; беззвучный, без звука;
үнсүз-сөзсүз без единого звука, без единого слова; в полно
үнө
~: үнө бою весь его стан; всё его существо;
аны көргөн адамдын үнө бою дүр этип фольк. всякий, кто видел его
үнөм
1. экономия;
26 миң тонна көмүр үнөмүбүз бар у нас имеется 26 тысяч тонн сэкономленного угля;
үнөм реж
үнөмдүк
экономность;
үнөмдүк менен экономно.
үнөмдүү
с экономией, экономно;
сууну үнөмдүү пайдаланалы будем же экономно использовать воду (на полив посевов).
үнөмдө
экономить.
үнөмдөө
и. д. от үнөмдө-
экономия;
үнөмдөө үчүн ради экономии.
үп
үп I
драгоценная (лучшая) часть домашней утвари одежды; драгоценности, сокровища;
сандык толгон үп пол
үпсүй
то же, что үксүй-.
үптө
прибирать, приводить в порядок;
байдын үбүн үптөп, жүгүн жүктөп байское добро прибрав, его вьюк навьючив;
&n
үптөт
понуд. от үптө-;
тулпардын баарысын үртүк менен үптөтүп фольк. украсив всех скакунов дорогими попонами.
үпчү
үпчү I
1. тесёмки, пришиваемые к одежде (вместо пуговиц);
2. украшения;
алтын үпчү жабуу попона
үпчүлүү
1. (об одежде) на завязках (вместо пуговиц);
2. украшенный;
кара бою үпчүлүү, капталынан топчулуу фоль
үпчүлө
1. завязывать одежду завязками (см. үпчү I);
2. украшать;
минген атын үпчүлөп украсив (убранством) сво
үпчүн
1. (в эпосе) название военных доспехов;
үпчүн кийген эр богатырь в доспехах;
2. роскошная попона.
үпчүндө
покрыть (коня) роскошной попоной;
кара атты Жаңыл үпчүндөп, минип турган кезинде стих. в тот момент, когда Д
үпү
үпү I
то же, что үпүп.
үпү II
(в эпосе) название лекарства;
үпү деген дарыдан жарасына сал
үпүкө
р.
опойковый; опойковые сапоги;
такасы карыш үпүкө стих. опойковые сапоги с каблуками в четверть аршин
үпүлмалик
ар.
название растения.
үпүп
(или сасык үпүп; см. үп III)
удод, потатуйка;
үрпөйтүп кыркып чачтарың, үпүптөй боло баштадың стих. (о
үр
үр I
то же, что ур II.
ур- II
лаять;
бир ит көрүп үрөт, бир ит көрбөй үрөт погов. одна соб
үргү
споткнувшись, быть вот-вот готовым упасть.
үргүз
понуд. от үр- II
вызывать лай;
иттерди үргүзүп, айылдан айылга чапкылап жүрөт он носится из аула в аул
үргүл
южн.
то же, что үйрүл-;
айланып-үргүлүп восхищаясь и не зная, как и чем угодить.
үргүлдө
южн.
то же, что үргүлө-.
үргүлжү
южн.
все; скопом; оптом;
үргүлжү келди все вкупе пришли;
үргүлжү кармады всех переловил;
и
үргүлт
то же, что үйрүлт-;
жылкыны кайрып алыптыр, үргүлтүп айдап жүрө албай, үч баатыр анда калыптыр фольк. они оп
үргүлө
дремать; быть в полусонном состоянии; клевать носом.
үргүлөгөнсү
уподоб. от үргүлө-
как бы дремать, подрёмывать;
кээси бозонун демине тамылжып, үргүлөгөнсүйт некоторые
үргүлөт
понуд. от үргүлө-
нагонять дремоту;
көзүн үргүлөтүп, кайра кекейип туруп алат он то сомкнёт свои дремл
үргүлөтүү
и. д. от үргүлөт-.
үргүлөңкүрө
слегка дремать, подрёмывать;
уйкуга мас болгондой саал үргүлөңкүрөп отурду некоторые из них, будто одолеваем
үргүлөө
и. д. от үргүлө-;
ат үстүндө үргүлөөгө кирди сидя на лошади, он начал дремать.
үргөн
южн.
то же, что үйрөн-.
үрдүр
то же, что үргүз-;
тышка киши чыгарбай, иттерди атып, үрдүрбөй стих. никого он не выпускал наружу, стрелял с
үрк
пугаться, в страхе шарахаться;
кой үрктү овцы шарахнулись;
Текеске үрккөн эл народ, бежавший на Текес;
үркүн
үркүн I
1. переполох, сумятица, смятение, массовое беспорядочное бегство (так называют конец жестоко подавле
үркүнчөк
пугливый, шарахающийся с перепугу.
үркүт
үркүт I
то же, что үртүк.
үркүт- II
понуд. от үрк-
пугать, заставить испуганно шарахаться;
үркүтүү
и. д. от үркүт- II.
үркүү
и. д. от үрк-.
Үркөр
Плеяды (созвездие);
Үркөр кулжа айынын биринде кулпуга кирет; текенин онунда чыгат Плеяды в первый день меся
үрп
үрп I
осадок кумыса на стенках бурдюка (идёт на кумысную закваску); сгустки свернувшегося кумыса.
үрп
үрпүгүй
то же, что үрпөгөй.
үрпүй
то же, что үрпөй-.
үрпүйт
то же, что үрпөйт-;
жүн үрпүйт- ощетинить шерсть.
үрпүйтүү
и. д. от үрпүйт-.
үрпүйүү
и. д. от үрпүй-.
үрпүйө
инд. южн. уст.
рубль (термин, вероятно, был занесён когда-то ростовщиками-индусами).
үрпөгөй
1. (о волосах) косматый;
чолок шым, үрпөгөй чач короткие брюки (на женщине), косматые волосы;
үрпөгөй-
үрпөй
1. нахохлиться, ошетиниться;
чычкан аңдыган карт мышыктай үрпөйүп ощетинившись, будто старый кот, подстерега
