м.
1. (способность мыслить) акыл, эс, акыл-эс;
человек с умом акылдуу (эстүү) киши;
2. перен. (мыслитель) акылман, акылдуу киши;
лучшие умы человечества адамзаттын акылмандары;
быть в здравом уме акыл-эси ордунда болуу;
быть без ума аябай жакшы көрүү, аябай сүйүү;
сходить с ума перен. акылдан адашуу, жинди болуу;
сходить с ума по ком-л. бирөөнү өтө жакшы көрүп, акылынан адашуу;
браться (взяться) за ум акыл токтотуу; туу; акылга келүү;
он себе на уме ал кыйды неме;
в своём уме
разг.Разговорное слово или выражение акылы ордунда;
он не в своём уме
разг.Разговорное слово или выражение анын акылы ордунда эмес;
выжить из ума
разг.Разговорное слово или выражение алжуу, алжып калуу (картайгандыктан);
и в уме не было
разг.Разговорное слово или выражение оюма да (оюна да) келген жок;
из ума вон
разг.Разговорное слово или выражение эстен чыгып кетиптир; таптакыр унутулуптур;
прийти на ум
разг.Разговорное слово или выражение бир нерсени иштегиси келе калуу;
свести с ума
1) (довести до сумасшествия) жинди кылып салуу;
2) (пленить) башын айландыруу, башын тегеретүү;
сойти с ума жинди болуу;
ума не приложу
разг.Разговорное слово или выражение акылым жетпейт, түшүнүп болбойт, эмне кыларды билбейм;
уму непостижимо
разг.Разговорное слово или выражение акыл жеткис, акылга сыйбайт;
считать в уме көңүлдөн эсептөө (кагазга жазбай көңүлдөн эсептөө);
два в уме (при вычислении) эки көңүлдө;
от большого ума ирон. акылынын чоңдугунан, акмактыгынан;
на уме (в уме) оюнда;
я не знаю, что у него на уме анын оюнда эмне бар экенин мен билбеймин;
ум хорошо, а два лучше
посл.Пословица кеңешип кескен бармак оорубайт;
ума палата
см.→ Нажмите на ссылку справа палата;
ум за разум заходит
см.→ Нажмите на ссылку справа разум;
задним умом крепок
разг.Разговорное слово или выражение көсөөнүн акылы түштөн кийин;
ты в уме?
разг.Разговорное слово или выражение дениң сообу?, жинди болдуңбу?;
на ум наставить
разг.Разговорное слово или выражение акыл уйрөтүү;
не твоего ума дело
разг.Разговорное слово или выражение сенин акылың жетер иш эмес, сенин ишиң эмес;
уму-разуму учить
разг.Разговорное слово или выражение акыл айтуу;
с умом (делать что-л.) бир нерсени түшүнүп, эстуу-баштуулук менен иштөө.
comments powered by